Kąt świecenia
Przeglądając katalog z oprawami oświetleniowymi zapewne wielokrotnie zastanawialiście się, co kryje się pod poszczególnymi parametrami oraz na co mają one wpływ. Dobre zrozumienie kluczowych parametrów, pozwoli Wam trafnie dobrać oprawy do odpowiednich zadań. W tym artykule szczegółowo zajmiemy się „kątem świecenia”.
Co to jest i dlaczego jest tak ważny
Kąt świecenia jest istotnym parametrem oprawy oświetleniowej, który należy wziąć pod uwagę podczas jej wyboru. Dotyczy on głównie opraw dających światło kierunkowe tj. downlight, reflektor, itp. Jego wartością są stopnie.
W katalogach angielsko-języcznych określany jest jako Beam Angle albo Reflector.
Parametr ten mówi nam, jak szeroko lub jak wąsko świeci konkretna lampa. Jest to istotne zarówno ze względów estetycznych, jak i praktycznych, ponieważ w niektórych przypadkach zależy nam na uzyskaniu efektu bardzo ostrego światła skupionego na danym przedmiocie, a w innym chcemy równomiernie „zalać” powierzchnię światłem.
W katalogach różnych producentów można znaleźć oprawy oświetleniowe, których kąty świecenia różnią się delikatnie od siebie. W niniejszym zestawieniu chcemy zaprezentować najczęściej występujące zakresy kątów świecenia, z ich angielskimi opisami.
Najczęściej spotykane kąty świecenia:
- 6° – 8° – bardzo wąski kąt – ang. super spot
- 13° – 18° – wąski kąt – ang. spot
- 20° – 26° – średni kąt – ang. medium
- 33° – 44° – szeroki kąt (zalewający) – ang. flood
- 50° i więcej – bardzo szeroki kąt – ang. wide flood
Jak dobierać kąty świecenia ?
Wybór konkretnego kąta świecenia oprawy oświetleniowej, jest uzależniony od efektu świetlnego jaki chcemy uzyskać.
Jeśli przykładowo, za pomocą reflektorów chcemy oświetlić blat kuchenny o szerokości 80 cm, idealnie byłoby dobrać oprawę oświetleniową o takim kącie świecenia, aby na powierzchni blatu dawał pole światła o średnicy zbliżonej do 80 cm.
Jak zapewne większość z Was zauważyła na poniższym wykresie, średnica oświetlanej powierzchni bezpośrednio zależy od wysokości zamontowania oprawy.
Tu pomocne mogą okazać się karty katalogowe konkretnej oprawy oświetleniowej. Część producentów umieszcza na nich diagramy dystrybucji światła dla różnych kątów świecenia (ang. Light Distibution albo Light cone chart). Jest to bardzo przydatne narzędzie, które w szybki sposób pozwala nam dobrać kąt świecenia do konkretnego zadania.
Diagram ten pozwala określić, jaka będzie średnica oświetlanej powierzchni w zależności od wysokości zamontowania oprawy oraz jaki będzie uśredniony poziom natężenia oświetlenia [lx].
Diagram dystrybucji światła pokazuje nam poziom natężenia [lx] oświetlenia, w zależności od następujących parametrów:
- h [m] – Dystans pomiędzy oprawą oświetleniową a oświetlaną powierzchnią
- E [lx] – Uśredniony poziom natężenia oświetlenia zależny od odległości od oprawy oświetleniowej
- Φ [m] – Średnica oświetlanej powierzchni w danej odległości od oprawy
Trochę teorii …
Niezbędnym elementem do zrozumienia, czym jest kąt oświetlenia dla producentów, jest wykres światłości (ang. Fotometric Polar Diagram) danej oprawy oświetleniowej.
Aby przedstawić, jaki rozsył światła posiada oprawa, dokonywane są pomiary jej światłości w różnych kierunkach. Po przeliczeniu uzyskanych wyników na wartości, jakie uzyskałoby się przy zastosowaniu źródeł światła o łącznym strumieniu 1000 lm, tworzona jest krzywa, która nazywana jest wykresem światłości oprawy. Przeliczenie na 1000 lm umożliwia porównanie krzywych światłości tworzonych dla opraw z różnymi źródłami światła.
Kąt świecenia, jest to kąt przecięcia krzywej wykresu światłości danej oprawy z linią promieniową, określającą połowę wartości (50%) maksymalnej światłości (Imax – cd/1000lm) tej oprawy.
Bardzo ważną kwestią techniczną jest fakt, że dwie oprawy, które posiadają w katalogu taki sam kąt świecenia, mogą dawać różny efekt świetlny.